“Een stap richting een nieuwe, weinig belastende behandeloptie voor mensen met de ziekte van Alzheimer”

Wat is hersenstimulatie? En hoe kan het worden ingezet als mogelijke behandeling tegen de ziekte van Alzheimer? Daarover sprak neuroloog Willem de Haan tijdens de Lunch & Learn-bijeenkomst van maart bij Alzheimercentrum Amsterdam, waar experts de nieuwste inzichten delen.

De ziekte van Alzheimer verstoort de onderlinge communicatie en samenwerking tussen zenuwcellen in de hersenen. Activiteit vertraagt, netwerken worden minder efficiënt en belangrijke ‘knooppunten’ in het brein raken beschadigd. “De gedachte achter hersenstimulatie is dat deze verstoringen mogelijk kunnen worden bijgestuurd”, vertelt Willem de Haan een volle zaal bij Alzheimercentrum Amsterdam. De techniek maakt gebruik van magnetische of elektrische impulsen om hersengebieden te activeren, zonder operatie of medicatie.

Aanvulling op bestaande behandelingen

Hersenstimulatie kan op verschillende manieren effect hebben: het bevordert de plasticiteit van de hersenen – het vermogen van cellen om nieuwe verbindingen aan te maken – en het zou misschien ook invloed kunnen hebben op de ophoping van schadelijke eiwitten. “Daarmee zou het een aanvulling kunnen zijn op bestaande behandelingen, of een alternatief voor medicatie”, vertelt Willem. “De verwachting is bovendien dat de stimulatie nauwkeuriger en met minder bijwerkingen kan worden toegepast dan veel medicijnen, doordat het gericht is op specifieke hersengebieden.”

De TMSLA-studie

Binnen Alzheimercentrum Amsterdam wordt momenteel onderzoek gedaan naar een specifieke vorm van hersenstimulatie: transcraniële magnetische stimulatie (TMS). Eerder onderzoek in Italië liet opvallend positieve resultaten zien. “Wij willen nu nagaan of die bevindingen standhouden in een onafhankelijke, zorgvuldig opgezette trial”, vertelt Willem.

In de TMSLA-studie krijgen zestig mensen met de ziekte van Alzheimer een behandeltraject met herhaalde sessies magnetische stimulatie. De behandeling richt zich op een specifiek gebied achter op het hoofd, dat betrokken is bij geheugen en als een van de eerste wordt aangetast bij de ziekte van Alzheimer. Het onderzoek is placebo-gecontroleerd. “We kijken niet alleen naar de mogelijke effecten op het denkvermogen en dagelijks functioneren, maar ook naar de praktische haalbaarheid van zo’n intensief behandelprogramma.”

Doel van de studie

Het doel van de studie is tweeledig: ten eerste willen de onderzoekers vaststellen of deze vorm van hersenstimulatie leidt tot stabilisatie of zelfs verbetering van het cognitief functioneren. Tegelijkertijd wordt met behulp van een geavanceerde MEG-scanner onderzocht hoe de hersenactiviteit precies verandert door de behandeling. “Die kennis helpt ons niet alleen om de effecten beter te begrijpen, maar draagt ook bij aan verdere verbetering van de methode. Met deze studie zetten we weer een belangrijke stap richting een nieuwe, weinig belastende behandeloptie voor mensen met de ziekte van Alzheimer.”

Steun onderzoek

Wilt u onderzoek naar alzheimer en andere vormen van dementie steunen? Kijk hier wat u kunt doen.